مسجد قدیمی مطلب خان خوی یکی از عجیب ترین و زیباترین مساجد قدیمی این شهر است که در مرکز شهرستان خوی و درکنار بازار در خیابان طالقانی قرار گرفته است.

درمورد تاریخ ساخت این مسجد قدیمی اطلاعات دقیقی در دست نیست اما آنچه که بیشتر در بین کارشناسان و مورخان در مورد زمان ساخت مورد توافق قرا گرفته است این است که قدمت آن به دوره ایلخانی بر می گردد. اما به گفته کارشناسان با توجه به ویژگی های مسجد شکل ظاهری آن درابتدا این گونه نبوده است و در دوره قاجاریه توسط مطلب خان یکی از حاکمان خوی در آن زمان تعمیر و تغییراتی در آن ایجاد شده است. بعضی از کار شناسان بر این باورند که این مسجد ابتدا مسقف بوده و بعد از دوره قاجار از آن به عنوان مسجد رو باز استفاده شده است.

مسجد مطلب خان خوی داری یک شبستان بزرگ است که دور تا دور آن را حجره های دو طبقه با شاهنشین های بلند گرفته است. اکثر قسمت های این مسجد قدیمی فاقد هرگونه تزئیناتی است و تنها در بالای ورودی شبستان با مقرنس های گچی تزئیناتی انجام شده است. و علاوه بر آن نیز در محراب مسجد که یکی از بلند ترین محراب ها در نوع خود به شمار می رود نیز اندکی گچ کاری به کار رفته است.

اما در مورد مسجد مطلب خان اگر بخواهیم شکل قبلی آن را با توجه به ویژ گی های کنونی ساختمان تجسم بازسازی کنیم این بنا در گذشته داری یک گنبد بزرگ خانه ی با ۱۶متر در ۱۶متر بوده است.

چه بر سر گنبد مسجد مطلب خان آمده است؟ بنا به گفته کارشناسان بعد از ساخت بنا در دوره ایلخانی این بنا تا دوره قاجاری مسقف بوده است اما در دوره قاجاری گنبد آن تخریب میشود و امکان باسازی آن در این دوره وجود نداشته است لذا تبدیل به یک مسجد روباز شده است. و ازایوان آن به عنوان نماز خانه استفاده کرده اند و امروزه مسجد مطلب خان خوی به عنوان تنها ترین مسجد روباز کشور خوانده می شود.

شهر خوی از گذشته تا کنون به خاطر داشتن بیشترین مساجد تاریخی در آذربایجان غربی به دارالمومنین مشهور بوده است مساجد تاریخی مانند مسجد ملا حسن و مسجد شیخ و مسجد حاجی بابا، داش آغلیان، ملا احمد، حجتیه، سیدالشهدا، مطلب خان، چورس و مسجد سلمان خان و … از این مساجد هستند.

هرساله به خصوص درایام نوروز گردشگران زیادی برای بازدید از مسجد مطلب خان به شهر خوی سفر می کنند.