مجله گردشگری ارومیه مجله گردشگری ارومیه
مسجد سید الشهدا خوی Seyyed al-Shohada Mosque
مسجد سیدالشهداء شهرستان خوی
در میدان مرکزی شهر خوی، در ضلع شمالی خیابان انقلاب و در داخل بافت قدیمی و روبه روی بازار شهر مسجد سیدالشهداء قرار گرفته، بنای این مسجد به دوره قاجار برمیگردد، نقشه مسجد مستطیل شکل است، و تا ارتفاع ۶۰ سانتی متر با سنگ و بقیه آن با آجر ساخته شده است و شبستان یک طبقه دارد. ستون های شبستان سنگی و دارای نظم و دقت بسیار است. به موجب روایت کتب تاریخی، احمد خان دنبلی بنای مسجد را پی ریزی کرده و حسین خان دنبلی قصد تکمیل آن را داشته که دو مدرسه در غرب و شرق آن پیش بینی شده بود، با وجود اینکه مصالح لازم از سنگ و آجر در محل آماده شده بود اما فقط طبقه اول یکی از آنها ساخته شد و بقیه ناتمام مانده بود.
اعتماد السلطنه، دربنای این مسجد می نویسد، این مسجد به دست حسین خان دنبلی به اسم خاقان خلد آشیان ساخته و مشهور به مسجد شاه است، بنای بسیار زیبای آن ناقص و خراب شده است.
در سال ۱۳۱۷ هجری قمری به موجب تلاش امام جمعه حاجی میرزایحیی و آقا شیخ علی محله ای، و کمک مردم ساختمان آن انجام و به مسجد جامع نامگذاری شد. (در برخی منابع آورده شده که در سال ۱۲۲۶ هجری قمری مسجد و در دوره مسجد ملاحسن ساخته شده است، البته بنای مشابه این دو مسجد نشان میدهد که این موضوع میتواند صحیح باشد.)
لوحه ای مبنی بر تعمیر مسجد توسط امام جمعه، بر دالان مسجد نصب شده است که تاریخ آن ۱۳۲۶ ﻫ .ق را نشان می دهد.
مسجد سید الشهداء خوی دو در ورودی در غرب و شرق و شبستانی و صحنی نسبتا وسیع دارد که عمده تزئینات آن را آجر کاری های بسیار زیبا با طرح لوزی مدور، ستاره و رسم هندی تشکیل می دهد، که شباهت زیادی با تزئینات مسجد ملا حسن، که در طرف دیگر خیابان واقع شده است، دارد. به نظر می آید امکان اینکه معماراین دو مسجد یکی و همزمان ساخته شده است وجود دارد.
در دالان ورودی سه گنبد نسبتا طولانی وجود دارد، حدود ۴۰ سانتی متر سالن مسجد از سطح دالان پایین تر است، که با احتساب ۶۰ سانتی متر دالان تا کف خیابان، صحن مسجد به فاصله یک متر از خیابان قرار دارد.
برای ساخت این مسجد تاریخی ، مصالحی چون آهک، سنگ های تراشدار و آجرهای پخته چهار گوش استفاده شده که علاوه بر زیبایی، سبب استحکام آن شده است. در طاق و گنبد و پوشش سالن ورودی از لحاظ آجر کاری دقت و ظرافت ماهرانه ای بکار رفته. سقف و گوشواره های این ساختمان با طرح لوزی مدور، ستاره و رسم تزئیین های هندسی می باشد.
از مهم ترین ویژگی های معماری این بنای تاریخی ستون های سنگی حجاری شده با گنبد هایی به شکل عرقچین است. بر روی هشت ستون سنگی تراشیده پانزده گنبد بنا شده و در پی آن سنگ های آذرین و دیوارهایش با آجر های چهار گوش مقاوم بکار رفته است.
در ضلع جنوبی باغ بزرگی متعلق به دنبلی ها وجود داشته، که ارک حکومتی نیز در آن قرار داشت و توسط لوله های سفالی آب لوله کشی را از وسط بازار عبور داده و به این باغ رسانده بودند، بعد ها ساختمان شهرداری و مخابرات را در آن مکان ساختند. مسجد دارای حیاط بزرگی است که حوض نسبتا بزرگ و نوساز در وسط آن جای داده شده است.
همچنین سنگ نوشته ای که در انتهای ورودی مسجد نصب شده، ترکیب “یا غفور یا وودود” دیده می شود که با احتساب حروف ابجد برابرسال ۱۳۲۳ هـ. ق است و خود سنگ نوشته تاریخ اول رمضان۱۳۲۷ هـ. ق را نشان می دهد.
بنابر اعلام میراث فرهنگی شهرستان خوی، اخیرا به دنبال پی کنی دیوارهای حیاط مسجد یک قطعه فواره آب سنگی متعلق به دوره قاجار به طول ۱۲۰ سانتیمتر کشف شده که در چهار گوشه فواره سنگی، چهار چهره انسان حکاکی و یک گل هشت پر بر سطح آن نقش بسته است.
این بنای تاریخی در تاریخ ۱۶ آذر ۱۳۷۶ بشماره ثبت ۱۹۵۲ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
لیست جاذبه های گردشگری خوی (کلیک کنید)
بر چسپ: مسجد تاریخی سیدالشهداء خوی, مسجد جامع خوی، خوی دوره ی قاجار، یا غفور یا وودود، ، مسجد ملاحسن خوی, مسجد جمعه خوی, حاجی میرزایحیی , آقا شیخ علی محله, خیابان انقلاب خوی, اعتماد السلطنه خوی
,SEYID-ÜŞ-ŞÜHƏDA MƏSCIDI ,SEYYED AL-SHOHADA MOSQUE KHOY, آثار تاریخی خوی, آثار تاریخی شهر خوی, آثار تاریخی شهرستان خوی ,آقا شیخ علی محله ,اعتماد السلطنه خوی ,بازار قدیمی خوی, جاذبه تاریخی خوی ,جاذبه های گردشگری خوی ,جاهای تاریخی خوی ,جاهای دیدنی خوی ,جاهای مذهبی خوی ,حاجی میرزا یحیی ,خوی ,خوی دوره ی قاجار ,خیابان انقلاب خوی ,دیدنی خوی ,دیدنی های خوی ,ساختمان شهرداری خوی, شهر خوی ,شهرستان خوی ,گردشگری خوی ,مسجد مسجد تاریخی خوی ,مسجد تاریخی سیدالشهداء خوی ,مسجد جامع خوی ,مسجد جمعه خوی ,مسجد سید الشهدا خوی ,مسجد سیدالشهدا خوی ,مسجد شاه ,مسجد شاه حاجی بابا خوی, مسجد شاه خوی ,مسجد ملاحسن خوی ,مسجدهای خوی ,مکان های دیدنی خوی ,مکانهای دیدنی خوی ,یا غفور یا وودود
